Cây Viết (sến xanh), một loài mới trong hệ thống cây xanh  Cây viết có tên khoa học là Mimusops elengi thuộc họ Sến – Sapotaceae, tên tiếng Anh là Asian bulletwood, Red coondoo. Đây là một loài cây bản địa Việt Nam, gặp nhiều ở Tây nguyên trong các cánh rừng thường xanh hay nửa rụng lá. Ngoài ra còn gặp phân bố tự nhiên ở Lào, Campuchia, Ấn Độ, Sri Lanka, Myanmar, được trồng làm cây cảnh quan phổ biến ở nhiều tỉnh thành Việt Nam và các nước châu Á cho tới châu Phi. Viết cho gỗ nặng, tốt, bền, được dùng trong xây dựng, làm cầu cống, đóng thuyền, làm sàn nhà, cửa, làm tà vẹt đường tàu, ca-bin xe, thậm chí cả nhạc cụ… Do có tán hình trứng, gọn, xanh quanh năm, đẹp mắt, rất ít rụng lá, nên rất thích hợp với việc trồng tạo cảnh quan đô thị. Ngoài ra, cây viết còn cung cấp nhiều dược liệu có giá trị. Ở nhiều nước châu Á, lá viết được dùng chữa đau đầu, đau răng, các vết thương, viêm mắt và có thể dùng hút như hút thuốc lá để chữa trị viêm mũi và miệng. Nước sắc vỏ thân, hoặc phối hợp với hoa tươi dùng chữa trị được sốt cao, tiêu chảy, đau răng… Hoa còn dùng chữa tiêu chảy hoặc được chưng cất làm nước hoa. Có thể trồng cây viết theo nhiều phương thức: trồng điểm xuyết từng cây cá lẻ giữa các bồn hoa, góc sân vườn…, trồng thành cụm 3 – 5 cây ở những điểm uốn, góc chết của các công viên; trồng thành hàng dọc các lối đi vào các khu chung cư, khu nhà làm việc; trồng thành hàng trên các vỉa hè đường phố, dọc các bờ hồ, bờ sông… Hạt viết có khả năng nảy mầm mạnh, nhân giống dễ, có thể tạo cây con hàng loạt, nuôi dưỡng ở vườn ươm cho đến khi cây đạt tiêu chuẩn thì đưa trồng. Điều đáng lưu ý là, viết là loài thích đất ẩm, sâu, lúc nhỏ chịu bóng, nhưng vài ba năm tuổi trở lên cây ưa sáng toàn phần. Để cây viết tỏa cành đều, tạo tán cân đối đẹp cần chú ý trồng cây ở những chỗ không bị cây lớn khác che chắn. Khi bị che bóng dài ngày, cây viết phản ứng hướng quang khiến cây lệch tán, khuyết tán không đẹp. Khi trồng thành cụm, thành hàng cũng cần chọn cây tiêu chuẩn đồng đều, có bộ rễ nguyên vẹn, không bị cụt rễ cọc, và thường xuyên chăm sóc thì hàng cây mới đồng đều, đẹp mắt. Do tán gọn, dễ điều chỉnh tán theo ý muốn bằng cách tỉa cành nhân tạo, nên viết cũng phù hợp với việc trồng che bóng ở những vỉa hè hẹp. Tuy nhiên, do ý thức của người dân chưa cao, họ thường ứng xử với cây trồng vỉa hè không đúng mức, nhiều tác động tiêu cực luôn xảy ra, khiến cây viết không phát huy được tính năng vốn có của nó. Tóm lại, viết là loài cây cảnh quan có nhiều chức năng đáng được phát triển. Điều còn lại là phải chú ý kĩ thuật trồng thích hợp, chăm sóc định kì, đồng thời sớm có những biện pháp hành chính thích đáng để tạo điều kiện cho cây góp phần vào việc tôn tạo cảnh quan chung, đa dạng hóa chủng loại, phong phú hóa hình thái, để chất lượng hệ thống cây xanh đô thị ngày một tốt hơn. Theo XC.
|
|
|