 Trúc lành canh là Tre mọc tản, thân cách xa nhau 0,5-1m hay hơn; cao khoảng 20m, đường kính 12-20cm, thân non phủ dày lông mềm nhỏ và phấn trắng; vòng mo có lông; thân già nhẵn và có màu lục; các lóng gốc rất ngắn, các lóng trên dài dần, lóng giữa thân dài tới 40cm hay hơn; bề dày vách khoảng 1cm; vòng thân không rõ, thấp hơn vòng mo hay nổi lên ở các thân nhỏ. Bẹ mo màu nâu vàng hay nâu tím, mặt lưng có các đốm màu nâu đen và mọc dày lông gai màu nâu; tai mo nhỏ, lông mi phát triển; lưỡi mo ngắn, rộng, nổi lên mạnh thành hình cung nhọn, mép có lông mảnh dài, thô; phiến mo ngắn, hình tam giác dài đến hình lưỡi mác, lưng uốn cong dạng song, màu lục; lúc đầu đứng thẳng, sau lật ra ngoài. Cành nhỏ 2-4 lá; tai lá không rõ, lông mi miệng bẹ tồn tại và dễ rụng; thìa lìa nổi rõ; phiến lá khá nhỏ, mỏng, hình lưỡi mác, dài 4-11cm, rộng 0,5-1,2cm, mặt dưới có lông mềm trên gân chính, gân cấp hai 3-6 đôi. Trúc lành canh ưa địa hình hơi dốc, độ dốc biến động từ 10-300. Độ cao phân bố của trúc lành canh có thể đến 1.400-1.500m trên mặt biển. Đất thuộc loại đất phong hóa từ đá mẹ sa, phiến thạch, đá vôi, phiến thạch mica; thành phần cơ giới nhẹ đến trung bình; lớp đất mặt (10cm) tơi xốp, có hàm lượng cát cao hơn các lớp đất ở dưới sâu và ngược lại hàm lượng sét vật lý của lớp đất mặt lại thấp hơn lớp đất sâu. Đất có cấu tượng viên và hạt, có khi phân tầng không rõ. Đất thường sâu 80-100cm, có nơi sâu đến 130cm; tầng A màu nâu xám đến xám đen hoặc màu đen; tầng B màu xám nâu có chỗđá lẫn 4-10%. Độ cao phân bố có ảnh hưởng lớn đến kích thước và tăng trưởng của trúc lành canh. Có thể trồng thành rừng trúc lành canh thuần loại. Theo tập quán của nhân dân địa phương, thường trồng thành đám rừng trúc lành canh thuần loại rộng khoảng 1-2ha ở sườn đồi. Kỹ thuật nhân giống, gây trồng trúc lành canh Trúc lành canh chủ yếu được trồng bằng thân ngầm vì chỉ có thân ngầm mới có khả năng sinh măng và hình thành cây trúc mới. Nếu gốc và thân khí sinh không mang thân ngầm thì không thể sinh măng được. Trồng bằng gốc có mang thân ngầm: Chọn cây mẹ to khỏe, không sâu bệnh, từ 1-3 tuổi để làm cây lấy giống. Sau khi chọn được cây mẹ thì đào cả cây lẫn thân ngầm, lấy đoạn thân ngầm(hướng đi tới) dài 40- 50cm. Chiều dài của đoạn này phụ thuộc vào kích thước và số lượng đốt và mắt thân ngầm. Thân ngầm lớn, số đốt thưa, cần phải lấy đoạn dài. Khi đào cần chú ý tránh làm xây xát rễ, thân ngầm và mắt. Cần chặt bỏ ngọn cây khí sinh, chỉ cần giữ lại 4-5 đốt có cành phát triển đầy đủ.Khi trồng cần bón phân, mỗi hố (rạch); bón lót khoảng 10kg phân chuồng hoai/cây; lấp đất kín gốc và kín thân ngầm, nén chặt và tưới nước để giữẩm. Trồng theo phương pháp này thì tốn công vận chuyển giống nhưng tỷ lệ sống rất cao và mau thành rừng. Đồng bào Dao và H’mông thường trồng theo phương pháp này. Nhưng họ chỉ chọn cây nhỏ; giữ nguyên thân khí sinh, không chặt ngọn, với tiêu chuẩn cây cao 70-100cm, đường kính gốc 1-2cm. Trồng bằng đoạn thân ngầm: Cần chọn các thân ngầm 1-2 tuổi, to mập, có màu vàng làm giống là tốt nhất. Đường kính thân ngầm của trúc sào thường là 1-2,6cm. Theo kinh nghiệm, mầm mắt chỉ có trên đoạn thân ngầm ở các lóng gần gốc và phía giũa; các lóng phía ngọn không hoặc rất ít mang mầm mắt. Cho nên khi đào thân ngầm để lấy giống cần chú ý, với thân ngầm 1 tuổi thì nên lấy sâu vào đoạn gần gốc, nếu lấy đoạn xa gốc thì thường quá non, chưa có mầm mắt. Khả năng đẻ măng của thân ngầm là từ 1-3 tuổi, nhưng tốt nhất là ở thân ngầm 1-2 tuổi. |
|
|