GỘI TÍA

Amoora gigantea Pierre

Họ: Xoan Meliaceae

Bộ: Cam Rutales

Mô tả:

Cây cao 40m, đường kính 250cm, thân thẳng, có bạnh cao. Vỏ xám bong từng mảng. Cành non có rãnh dọc, phủ lông và vết sẹo lá rụng; lá kép lông chim một lần lẻ, 5 - 7 đôi lá nhỏ mọc đối, dài 10 - 14cm, rộng 5 - 7cm, phiến dài và nhẵn, hình trái xoan, đầu hơi nhọn, đuôi tròn. Gân bên 10 - 18 đôi.

Cụm hoa hình chùy, phủ lông. Cuống hoa ngắn hình 4 cạnh. Cánh đài 4, có lông. Cánh tràng 3, nhị 10. Triền hoa hình vành xung quanh nhị. Bầu hình cầu, có lông, không có vòi, đầu có 3 thùy ngắn hơi nhọn. Quả hình cầu, đường kính 5 - 6cm, 3 ô, khi chín nứt dọc. Hạt có cơm màu đỏ bao bọc kín.

Phân bố:

Cây mọc trong rừng nguyên sinh, ở các tỉnh như Nghệ An, Hà Tĩnh, Yên Bái, Gia Lai, Kontum. Đồng Nai

Sinh thái:

Cây thuộc loài cây ưa sáng, đâm chồi rất mạnh, thường mọc trên đất sét sâu có lẫn đá hay sỏi, độ ẩm trung bình, thoát nước, tái sinh hạt dưới tán rừng có độ tàn che 0,7 - 0,9.

Hoa tháng 4 - 5. Quả tháng 9 - 10.

Công dụng:

Gỗ có dác lõi phân biệt, dác màu hồng nhạt. Lõi màu nâu đỏ, thớ hơi vặn. Tỷ trọng 0,716. Lực kéo ngang thớ 25kg/cm2, lưc nén dọc thớ 465kg/cm2, oằn 1151kg/cm2, hệ số co rút 0,40 - 0,50.

Gỗ bền, không bị mối mọt, chịu va đập, dễ làm, dùng làm nhà, báng súng, đóng đồ dùng, công cụ, tàu thuyền...

Tài liệu dẫn: Cây gỗ kinh tế - Trần Hợp, Nguyễn Bội Quỳnh - trang 499.