NẮP ẤM

Nepenthe annamensis Macfarl, 1908

Họ: Nắp ấm Nepenthaceae

Bộ: Nắp ấm Nepenthales

Mô tả:

Cỏ leo, thân dài 20 - 30cm hay hơn, khi non có lông màu vàng, sau nhẵn. Lá gồm 2 phần, phần dưới hình dải, thắt lại từ giữa thành roi với một vùng lông rậm, phần trên cuống phình lên thành cái bình hình trụ, có nắp ở phần cối của phiến lá. Bình ở lá gốc thích nghi với việc bắt mồi to nhờ thành bình ngắn thắt từ giữa và có vùng lông dầy gần miệng, bình ở lá phía trên thích nghi với việc bắt mồi nhỏ do trong bình có nhiều tuyến tết ra dịch axít làm phân huỷ xác các loài động vật, côn trùng, có tua ngắn và có lông.

Cây mang hoa đơn tính khác gốc. Cụm hoa chùm ở đầu cành. Cụm hoa đực dài đến 50cm, trong đó phần mang hoa ở trên đầu dài 14 - 15cm. Bao hoa gồm những phiến hình trái xoan, có lông màu gỉ sắt ở mặt ngoài và ở mép, bên trong có tuyến, cột nhụy có lông ở gốc, bao phấn hợp lại. Cụm hoa cái dài đến 50cm, trong đó phần mang hoa ở trên đầu dài 8 - 10cm. Cuống hoa dài 8,5mm, có lông. Bao hoa có 4 phiến hình mác, có lông ở mặt ngoài và ở mép, có tuyến ở mặt trong. Quả có cuống dài 1,5cm, màu đen nhạt, có lông. Hạt hình thoi dài 5 - 6mm.

Sinh học:

Chưa biết.

Nơi sống và sinh thái:

Một loài cây ăn thịt, mọc ở đầm lầy nước ngọt, nước tù đọng và đất chua.

Phân bố:

Loài đặc hữu hẹp của nam Đông Dương.

Việt Nam: loài thực vật thuộc họ Nắp ấm Nepenthaceae này mới chỉ gặp ở Quảng Trị (Bến Hải: Vĩnh Linh), Quảng Nam - Đà Nẵng, Lâm Đồng (Lạc Dương: Langbian, Đà Lạt, Bảo Lộc).

Thế giới: Campuchia.

Giá trị:

Nguồn gen qúy, hiếm.

Tình trạng:

Loài hiếm. Số lượng cá thể ít lại sắp bị tuyệt chủng do các đầm bị khai phá thành ruộng nước hay ao hồ nuôi thủy sản. Mức độ đe doạ: Bậc R.

Đề nghị biện pháp bảo vệ:

Bảo vệ nguyên vẹn loài trong một số đầm lầy ở các khu bảo tồn thiên nhiên. Đem về trồng ở vườn thực vật các thành phố, thị xã.

 

Tài liệu dẫn: Sách đỏ Việt Nam - trang 199.