Chi Mẫu đơn Tàu hay chi Thược dược (danh pháp khoa học: Paeonia) là chi duy nhất trong họ Mẫu đơn (Paeoniaceae). Các loài trong chi này có nguồn gốc ở châu Á, miền nam châu Âu và miền tây Bắc Mỹ. Phần lớn các loài là cây thân thảo thường xanh, cao khoảng 0,5–1,5 m, nhưng một số loài là cây bụi thân gỗ cao tới 1,5–3 m. Chúng có các lá phức, xẻ thùy sâu và hoa lớn, thường có mùi thơm, có màu từ đỏ tới trắng hay vàng, hoa nở vào cuối mùa xuân hay đầu mùa hè. Trong quá khứ, các loài mẫu đơn/thược dược này đã được phân loại trong họ Mao lương (Ranunculaceae), cùng với các loài cỏ chân ngỗng và lê lư. Hình thái: Cây gỗ nhỏ, thân cành nhẵn, cao 0,5-1,5m. Lá đơn mọc đối, hình bầu dục hơi nhọn đầu. Hoa hợp thành cụm khá lớn ở ngọn cành, màu đỏ. Sinh thái: Cây ưa sáng. Thích hợp với đất màu mỡ, mềm, thoát nước, không thích hợp với đất mặn, nông.
Xếp vào hàng thứ 2 sau hoa mai, thứ 3 là hoa cúc, thứ 4 hoa lan, thứ 5 hoa nguyệt quý, thứ 6 hoa đỗ quyên, thứ 7 hoa sơn trà, thứ 8 hoa sen, thứ 9 hoa quế, thứ 10 hoa thủy tiên... Hoa mẫu đơn tên khoa học: Paconie Suffruticosa, thuộc họ thược dược, biệt danh: Lộc phỉ, Thử cô, Bạch truật, Bạch lượng kim, Mộc thược dược, Lan Dương hoa, Phú quí hoa, quốc sắc thiên hương, vương hoa... Đặc trung hình thái hoa mẫu đơn: Hoa mẫu đơn là loại cây "lạc diệp quá mộc" (rụng lá mọc thành bụi) cao từ 1-2 mét, có khi đã cao đến 3 mét, phân cành nhánh nhiều, lá rộng bản, mọc đối thẳng đứng, hình trứng tròn, đầu lá có từ 3 đến 5 khía, cuống lá dài, co bộ toàn lục, bề mặt lá cung xanh lục, mặt trái màu tro lục, có phấn trắng, trơn nhẵn không lông hoặc có lông mịn nhỏ, hoa lưỡng tính mọc đơn trên đầu cành, đường kính từ 10 đến 30 cm, nhiều nhụy đực, toàn bộ bị hoa bàn bao vây, cánh nụ 5 màu lục, cánh hoa nguyên bản có từ 5 đến 6 cánh, trải qua thời gian di thực trồng một bộ phận nhụy đực biến thành cánh hoa, hoa trở thành cánh kép, có đến 3, 4 tầng. Số cánh hoa ít gọi là "đa diệp", hoa có các màu sắc từ trắng, vàng, đỏ, phấn, lục, tím, tím than, nhung... hoa kết thành trái chùm loại quả, có bẹ, chín nứt ra, gọi là loại quả "cốt đột" quả đầy lông mềm mịn, đến lúc chín quả nứt ra có chừng 5-15 hạt giống lớn hình móp méo không tròn, 1.000 hạt cân đuợc khoảng 250-300gr, nẩy mầm độ 60-90%, thời gian ra hoa thông thường là tháng 4-5. Tập tính của hoa mẫu đơn: Hoa mẫu đơn do trong thời gian sinh trưởng kéo dài từ mùa xuân khô ráo, hè thu ấm áp đến mùa đông lạnh lẽo, với điều kiện tự nhiên như vậy, kinh qua hệ thống phát dục trải dài năm tháng, nên dần dần hình thành tập tính: "Chịu lạnh sợ nóng, ưa ráo, ghét ẩm". Đất thích hợp cho cây mẫu đơn phải ở nơi có tầng đất sâu, dày, tơi xốp, màu mỡ, loại đất mềm thoát nước hoặc đất cát tốt, tốt nhất tầng đất mềm dẻo bên trên, dày độ 1 mét, bên duới tầng đất pha cát. Loại cây này không thích hợp với đất mặn, muối hoặc đất nóng. Hiện nay tại các miền đều có nuôi trồng hoa mẫu đơn, có thể nói độ ẩm đối với điều kiện sinh tồn chủ yếu của loại hoa này không ảnh huởng mấy, mà độ nóng (bao gồm độ nóng của đất) đối với mẫu đơn phản ứng rất là mẫn cảm, hoa mẫu đơn thích hợp với địa thế cao ráo, tầng đất sâu dày, thoát nước tốt, rất sợ úng nước nhất là vào mùa hè, mưa to nuớc không thoát hết, làm nóng chết rễ, cho dù thời gian ngập úng ngắn, cũng đều có hại với hoa mẫu đơn.…………….. |