Cây hoa nhài (hoa lài) không kén
đất lắm, có thể trồng được ở nhiều loại đất khác nhau trừ đất phèn, mặn. Nếu
những nơi cao ráo, đất thịt nhẹ, tơi xốp, nhiều mùn, có khả năng giữ ẩm thì
càng tốt. Cây hoa Lài sợ úng ngập trong mùa mưa. Về cách trồng, bạn có thể tham
khảo kinh nghiệm của một số nhà vườn chuyên canh cây hoa Lài nhiều năm:
1. Giống và cách nhân giống :
Hoa lài có nhiều giống. Giống bông nhỏ hơn đầu đũa ăn gọi là nút áo. Giống thân
lá nhiều và lớn, bông lớn gọi là Lài trâu hoặc Lài dây. Cả 2 giống đều năng
suất thấp, không nên trồng. Hiện nay hầu hết trồng giống có hoa lớn, nhiều tầng
cánh. (có người gọi là giống Hóc Môn, có người gọi là giống Lài bông.
Chọn những bụi Lài phát triển tốt, không sâu bệnh. Trên những dây “lươn” bò ngang
hoặc đứng, dùng dao sắc cắt xéo thành những hom dài 20-25cm (3 đốt lá). Sau khi
cắt khoảng 3-4 giờ, mặt cắt đã se thì giâm hom vào bầu đất nylon 7X10cm, dưới
đáy đục một số lỗ nhỏ để thoát nước, bầu gồm có đất mùn tơi xốp, trộn đều với
phân chuồng mục và tro trấu theo tỷ lệ 2-1-1. Giâm mỗi bầu một hom, cắm xéo cho
hom ngập sâu 7-8cm (chừa 2 đốt lá) rồi ém chặt đất. Xếp bầu thánh từng luóng
dưới giàn che nắng. Tưới nước mỗi ngày 3 lần. Khi mầm nách dài 3cm thì dỡ dần
giàn che và tưới mỗi ngày một lần. Khi hom nhú mầm thì hòa loãngphân NPK
(20-20-15) tưới mỗi tuần một lần. Khi hom giâm được 3-3, 5 tháng thì đem trồng.
2-Chuẩn bị đất và trồng :
Xẻ mương 2-2, 5m; lên liếp rộng
5-7m. Trên liếp, dắp mô theo chiều ngang (rộng 1m;cao 30cm;rãnh rộng 30cm). Mỗi
mô trồng 1 hàng, cây cách cây 0, 8-1m. Dùng cuốc đào hốc rộng 20cm, sâu 20cm,
đặt bầu cây giống vào giữa, rồi dùng phân lót và lắp đất kín xung quanh.
3-Phân bón :
Mỗi công đất (1000m²)bón lót 400-500kg phân chuồng mục, 50kg Super Lân, 100-150
kg tro trấu (đã được ngâm qua một đêm). Sau khi trồng 10 ngày thì bón nhử cho
cây bằng cách hòa 3-4 muỗng canh phân Urê cho 1 bình tưới 8-10 lít, tưới vào
gốc. Năm tháng đầu, mỗi tháng bón 1 lần phân, mỗi lần bón 10kg urê với 10kg
Super Lân/1 công. Kết hợp với xáo, làm cỏ, vun nhẹ gốc, ngắt bỏ những bông ra
sớm để tập trung dinh dưỡng nuôi cây. Từ tháng thứ 6 trở đi mới để bông và thu
hái. Từ lúc này rải bón định kỳ mỗi tháng một lần, mỗi lần 10kg urê, 20 kg NPK
(16-16-8).
4- Chăm sóc :
Trong vòng 1 tuần sau khi trồng,
tưới mỗi ngày 2-3 lần, sau đó mỗi ngày tưới 1 lần, bảo đảm cho đất luôn ẩm .
Khi cây đã trưởng thành, vào mùa khô khoảng 5-7 ngày tưới 1 lần, vào mùa mưa
chỉ tưới bổ sung.
Cây Lài thường bị một số sâu bệnh. Với sâu ăn bông-ăn lá, có thể dùng thuốc
Vifast 5 ND, Fastac 5 EC, Selecron 500ND, Supracide 40 EC. Với rệp sáp nên dùng
máy bơm tưới vườn có áp xuất cao để xịt. Bệnh nấm mốc trắng trên gốc thân, dùng
Kocide 53, 8 DF;COC 85 WP, Viben-C50 BTN…Nhớ sau mỗi lần xịt thuốc, phải để ít
nhất 1 tuần lễ mới được thu hái bông.
5- Thu hoạch:
Phải hái bông hằng ngày, thời gian thu hái tốt nhất là từ khoảng 10 giờ sáng
đến 4-5 giờ chiều. Phải hái lúc bông chưa nở, vì khi đã nở thì chất lượng bông
kém.
Một số bài thuốc nam thường dùng với cây hoa nhài:
Chữa ngoại
cảm, phát sốt: Hoa nhài 4g, chè xanh 10g, thảo quả 3g. Sắc uống ngày 1 thang,
chia 3 lần.
Chữa tiêu
chảy: Hoa nhài 6g, vỏ ổi dộp 8g, thảo quả 3g. Sắc uống ngày một thang, chia 2-3
lần. Uống liên tục 3-5 ngày. Hoặc hoa nhài 10g, vỏ quả lựu 10g, cam thảo đất
16g. Sắc uống ngày một thang, chia 2-3 lần.
Chữa mất ngủ:
Hoa nhài 10g, tâm sen10g, hạt muồng (quyết minh tử) 12g (sao đen). Sắc uống
ngày một thang chia 3 lần, uống 3-5 ngày liên tục.
Chữa mất ngủ
kéo dài: Rễ hoa nhài 100-200g, ngâm trong 1lít rượu trắng 35-40o. Ngày uống
10-20ml trước khi đi ngủ. Nếu không uống được rượu có thể dùng rễ nhài hãm uống
cũng được.
Chữa nhức đầu,
hoa mắt chóng mặt: Hoa nhài 6g, hoa cúc vàng (kim cúc) 6g.
Hãm uống thay
chè.
Chữa tăng
huyết áp: Hoa nhài 10g, hoa hòe 10g, kim cúc 6g, hoa đại 6g. Sắc uống ngày một
thang.
Chữa rôm sảy:
Lá nhài 50g, lá ngải cứu 30g, lá sài đất 20g. Sắc uống ngày một thang, chia 2-3
lần. Uống liên tục 3-5 ngày.
Chữa mụn nhọt:
Hoa nhài 10g, bồ công anh 20g, kim ngân hoa 20g, cam thảo đất 16g. Sắc uống
ngày một thang chia 2-3 lần.
Chữa sưng đau
do chấn thương: Rễ hoa nhài 12g, lá thanh táo 12g, cam thảo đất 16g. Sắc uống
ngày một thang.
……………..
Xem thêm các loại cây lá màu khác tại: cây lá màu
Xem thêm các loại cây bóng mát thân gỗ khác tại: cây bóng mát
Cây lộc vừng, cây bưởi, cây bằng lăng, cây sấu; cây cau vua; cây mít; cây xoài; cây
vú sữa.