Kỹ thuật cắt sửa cây đường phố thực hiện chủ yếu bằng thủ công

1. Công tác chuẩn bị

a. Nhận kế hoạch hoặc lệnh sản xuất về cắt tỉa, chặt hạ cây.

b. Khảo sát cây cần cắt tỉa chặt hạ và mặt bằng:

Nội dung khảo sát cụ thể:

- Loài cây

- Đường kính tán

- Đường kính thân cây, số lượng cành cắt tỉa, đường kính cành cắt.

- Địa điểm cắt hạ

- Các công trình trên mặt đất như: Dây điện, nhà cửa, dây điện thoại và dân cư khu vực gốc cây, lều tán buôn bán...

- Các tuyến đường có cây cắt sửa có lưu lượng phương tiện tham gia giao thông lớn.

c. Chuẩn bị dụng cụ:

- Dụng cụ kiểm tra điện: Bút thử điện, kìm điện.

- Dụng cụ an toàn mặt bằng: Cắm đường băng đỏ, còi, cờ.

- Dụng cụ an toàn cho người trên cây: Dây da an toàn chính và phụ (1,5 cm) có sức chịu nặng từ 150kg trở lên.

- Dụng cụ cắt hạ, pha, dọn: Cưa tay, cưa máy, cưa răng cá mập 1,2m, dao phát cành.

- Thang tre để lên xuống cây (nếu cần): phải chắc chắn không dập gẫy, mọt.

- Dây thừng để treo, kéo cành.

+ Dây treo Φ ≥ 3cm, có sức chịu nặng từ 500kg trở lên

+ Dây kéo Φ ≥ 2cm, có sức chịu nặng từ 200kg trở lên

d. Công tác phối hợp:

- Trước khi thi công phải báo cho chính quyền Phường, nhân dân địa phương hoặc cơ quan ở gần khu vực sửa cây: ngày giờ tiến hành nội dung công việc.

- Nếu cắt sửa, chặt hạ cây kéo dài có khả năng gây ách tắc giao thông, phải phối hợp cơ quan chức năng phân luồng giao thông.

- Liên hệ với Sở Điện lực để cắt điện trong thời gian sửa cây.

2. Tiến hành công việc

a. Yêu cầu kỹ thuật cắt sửa cành:

- Sửa để tạo tán đẹp cho cây, cân tán, nhẹ tán và thoáng gió, hạn chế tối đa cây bị đổ trong mùa mưa bão, giảm mức thấp nhất đến thiệt hại tài sản và tính mạng con người.

- Cắt cành phải dùng phương pháp treo, kéo, đưa cành xuống đất.

- Các cây cao, nguy hiểm, có cành khô, dây tơ hồng phải dùng xe thang để tiến hành cắt sửa.

b. Giải phóng mặt bằng:

- Cắt điện

- Di chuyển lều lán, dây buộc vào gốc cây

- Giải tán dân buôn bán làm việc ở khu vực cắt cành, cấm người qua lại.

- Phân luồng giao thông (những vị trí cần thiết).

c. Bảo vệ cảnh giới:

- Hai đầu đường hoặc khu vực cắt cành cây có chắn đường. Có cờ và còi sẵn sàng báo hiệu, có người bảo vệ cảnh giới.

- An toàn viên kiểm tra an toàn về dụng cụ và cảnh giới trước khi tiến hành công việc.

- Sau khi kiểm tra thấy an toàn cho phép thì ghi vào sổ và báo cáo tổ trưởng cho lệnh bắt đầu làm việc.

d. Tiến hành công việc:

- Leo lên cây, chỉ leo lên cây khi vỏ cây khô (chân người leo cây không đi giầy, dép).

- Cách leo: Để thang tre 4m leo lên đến cổ cây (trạc của cây) hoặc leo bằng cách dùng chão Φ 2,5cm ném qua chạc cổ cây để đầu ném vòng xuống đất.

- Người giữ dây cầm 2 đầu thắt nút lại để dây không thể bị tụt ra khỏi cổ cây cầm hai đầu dây.

- Người trèo cây buộc dây an toàn vào bụng, đầu khóa dây móc vào cán cưa tay.

- Hai tay người leo cây nắm lấy dây, chân đạp vào cây leo lên chạc phần cành của cây.

- Người chỉ huy (tổ trưởng)

- Người leo cây leo về phía cành được chỉ định cắt, tìm vị trí ngồi an toàn, thoải mái, ngồi vào vị trí, vòng dây an toàn qua thân hoặc cành chắc của cây bấm khóa dây an toàn vào người.

- Lấy dây an toàn phụ buộc vòng qua thân cây hoặc cành lớn của thân cây rồi buộc lại theo nút thòng lọng.

- Sau khi kiểm tra kỹ các dây an toàn và điểm buộc bắt đầu dùng cưa tay cưa cành đã được chỉ định.

e. Thao tác cắt cành:

+ Nơi mặt bằng rộng không vướng nhà cửa, dây điện, lều lán, người qua lại.

- Dùng cưa tay cắt buông, cành được cắt tỉa.

- Cắt theo mặt cắt đứng từ trên xuống dưới (cắt ¼ cành trước từ dưới lên sau đó cắt từ trên xuống đảm bảo cành không bị xé, toác gây tổn hại cho cây).

+ Nơi vướng các công trình và đông người dưới gốc hoặc đường xá đông người qua lại, nhất thiết phải cắt treo.

- Người ngồi trên cây dùng dây nhỏ thả xuống đất để buộc đầu chão Φ 2- 2,5cm kéo lên cây (một cành cắt sửa có thể pha cắt 1, 2 hoặc 3 nhát tùy theo chiều dài của cành phải cắt).

- Tùy theo vật vướng dưới đất và độ dầy lá của cảnh cắt để xác định vị trí buộc vào giữa hay đoạn gần vết cắt.

- Dây treo được vắt qua chạc cây chắc chắn rồi mới buộc vào cành cây.

- Đầu buộc vào cành cây theo nút neo thuyền hay quấn chắc 2-3 vòng rồi buộc theo nút thòng lọng hay nút bẹt.

- Dây sau khi được buộc phần dây còn lại được quấn quanh cây và đầu ở gốc cây có 2-3 người giữ ghì chặt (người dông dây).

- Ngọn cành cây có thể chọn điểm để buộc dây kéo cành gẫy và lái cành khi họ xuống đất.

- Sau khi buộc dây vào cành, người trên cây kiểm tra lại nút buộc vào người dưới đất kiểm tra lại dây giữ và người giữ dây, thấy an toàn thì cho lệnh cắt cành (sau khi tổ trưởng kiểm tra các thao tác trên đúng kỹ thuật thì mới phát lệnh cắt cành).

+ Cách cắt cành:

- Nếu muốn lái cành cây sang bên phải thì dùng cưa tay cắt miệng từ bên trái sang và ngược lại.

- Cắt gần đứt hết cành còn 1 - 2 cm thì dùng dây kéo cành gẫy theo hướng đã định.

- Cành gẫy được treo trên không. Người dùng dây ở gốc cây theo lệnh người chỉ huy, dông dần dây cho tới khi cảnh rơi dần tới đất ở vị trí an toàn.

+ Nhóm kéo cành ở dưới đất phải thực hiện:

- Đứng cùng một bên, dây phía trước, mặt nhìn về hướng quay của cành cắt.

- Kéo cùng một lượt theo hiệu lệnh của tổ trưởng.

- Buông dây cầm ngày khi cành vừa chạm đất.

- Chạy ra xa gốc cây và ngược hướng quay của cành.

+ Người dông dây (1 đầu của dây treo) phải có đầy đủ kinh nghiệm, bình tĩnh, lanh lợi, có trình độ tay nghề khá và tuân thủ những nguyên tắc sau:

- Nắm được ý đồ của người trên cây.

- Phải phối hợp nhịp nhàng với đồng đội (người cắt và người kéo dây).

+ Tư thế đứng và vị trí ẩn nấp tùy thuộc vào vị trí thế cây, thường thì nắm dây đứng nép sát vào gốc cây phía đối diện với cành cắt và điểm rơi của cành, mắt luôn theo dõi người cắt và cành cắt để né tránh quanh gốc, phải tuân theo sự chỉ huy của tổ trưởng.

+ Khi cành cắt đã gẫy, nhóm kéo bắt đầu kéo thì phải thả lỏng dây dần để nhóm kéo cành đã cắt xuống dưới đất.

Chú ý: Người trên cây trước khi cho kéo cành rơi phải chọn điểm ngồi cao hơn điểm cắt, đảm bảo an toàn.

+ Dọn cành và pha chế cành dưới đất: Trước khi dọn và pha chế cành nên đợi vài phút để quan sát những cành cây lớn hoặc nhỏ có thể còn vướng mắc trên cây và rơi xuống.

- Dùng dao phát lá.

- Dùng cưa tay cưa cành nhỏ

- Dùng cưa cá mập hoặc cưa máy để cưa cành lớn.

Nhanh chóng dọn dẹp tránh ách tắc giao thông:

- Phân loại củi, gỗ, lá và dọn dẹp tổng vệ sinh trả lại mặt bằng, cành lá được vận chuyển chỏ đổ đến nơi quy định bằng xe ô tô.

+ Kết thúc công việc cắt cành mới được đóng điện và cảnh giới bảo vệ mới được cho hoạt động bình thường.

+ Sau khi thực hiện cắt sửa xong phải lấy xác nhận của chính quyền địa phương.

f. Hướng dẫn mức độ cắt cành theo đường kính cây:

*. Cây có đường kính từ 15-40cm, cây cao 8-12m:

+ Nhẹ tán: Cắt 1-3 cành có Φ 5-7cm: L 2 - 2,5m

+ Cân tán: Cắt 1-4 cành có Φ 10-15cm: L 2 - 3m

+ Hạ thấp ngọn: cắt 1-5 ngọn có Φ 5 -7cm: L 3 - 4m

*. Cây có đường kính từ 41-60cm, cây cao 12-15m:

+ Nhẹ tán: Cắt 1 - 3 cành có Φ 10 - 12cm: L 2,5 - 3m

+ Cân tán: Cắt 1 - 3 cành có Φ 10 - 20cm: L 4 - 5m

+ Hạ thấp ngọn: Cắt 1 - 5 ngọn có Φ 10 - 18cm: L 2,5 - 3m

*. Cây có đường kính từ 61 - 80cm, cây cao 15 - 18m

+ Nhẹ tán: Cắt 1 - 5 cành có Φ 10 - 15cm: L 3 - 4m

+ Cân tán: Cắt 1 - 3 ngọn lệch có Φ 15- 20cm: L 3 - 4 m

1 - 2 cành vươn 15 - 25cm: L 4 - 6m

+ Hạ thấp ngọn: Ngọn chính hoặc ngọn phụ có Φ 10-35cm: L 3 - 4m

*. Cây có đường kính từ 81 - 100cm, cây cao 20 - 23m

+ Nhẹ tán: Cắt từ 1 - 3 cành có Φ 15 - 20cm: L 4 - 5m

+ Cân tán: Cắt 1-3 cành lệch có Φ 15- 25cm: L 5 - 6m

1-2 cành vươn Φ 20 - 25cm: L7 - 8m

+ Hạ thấp ngọn: Ngọn chính và ngọn phụ: 1 - 3 ngọn có Φ 15 - 30cm: L 6 - 7m

*. Cây có đường kính > 1m, cây cao trên 23m

+ Nhẹ tán: Cắt 2 - 5 cành có Φ 15 - 20cm: L 5 - 6m

+ Cân tán: Cắt 1 - 4 cành lệch có Φ 15 - 20cm: L 5 - 6m

1 cành vươn Φ 25 - 30cm: L 7 - 8m

+ Hạ thấp ngọn: Ngọn chính và ngọn phụ: 1-3 ngọn có Φ 20 - 40cm: L 6 - 7m.

*. Sửa cây vướng điện hạ thế và dây điện thông tin cây cao 10 - 12m

- Cắt các cành có Φ 2 - 10 cm, L 2 - 2,5

*. Sửa cây vướng điện cao thế, cây cao 12 - 15m

- Cắt các cành có Φ 10 - 12cm, L 2,5 - 3m

*. Sửa cây vướng điện chiếu sáng và cành khô, cây cao 10 - 12m

- Vướng điện chiếu sáng: Cắt các cành Φ 5 - 12cm, L 2 - 2,5m

- Cành khô có Φ 5 - 20cm, L 2 - 5m

*. Sửa cây vướng điện chiếu sáng và cành khô, cây cao 10 - 12m

- Sửa đầu ngọn (trùm tán): Những ngọn bị dây tơ hồng ký sinh, gỡ dây leo cuốn trong tán.

- Cắt, gỡ bỏ cây sống ký sinh.

*. Cắt sửa cành xòa:

- Cắt các cành Φ 3 - 7cm, L 2 - 3m.