Mấy năm gần đây, tại huyện Khánh Sơn (Khánh Hòa), nhiều loại cây trồng có giá trị kinh tế cao đã bị thoái hóa, giảm năng suất, chất lượng nên ảnh hưởng đến thu nhập của người dân. Vì vậy, ngành nông nghiệp huyện đang triển khai thực hiện các biện pháp cải tạo giống để góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất.

Giống đã thoái hóa

Những năm trước, cây mía tím trồng ở Khánh Sơn cho năng suất, chất lượng vượt trội so với các địa phương khác trong tỉnh; mang lại thu nhập cao cho nhiều hộ nông dân. Tuy nhiên, qua mỗi mùa thu hoạch, người dân lại tái sử dụng phần ngọn hoặc gốc mía của chính ruộng mía đó để trồng cho vụ sau, dẫn đến nhiều ruộng mía bị thoái hóa, phát sinh sâu bệnh.

Bà Mấu Thị Mộc (tổ dân phố Hạp Thịnh, thị trấn Tô Hạp) chia sẻ: “Năm nay, gia đình tôi trồng được 2 sào mía. Vì thương lái thường mua cả ngọn mía để bảo quản được lâu hơn, nên gia đình tôi phải để mía lưu gốc vụ sau. Trên cùng một diện tích, nếu trồng bằng ngọn thì sẽ cho năng suất khoảng 4.800 cây/sào, nhưng nếu để lưu gốc, mía kém phát triển, năng suất chỉ bằng một nửa hoặc hơn một chút. Mong các ngành chuyên môn sớm tìm được giống mía tốt để nông dân chúng tôi nâng cao năng suất”.

Cây chuối mốc cũng là một trong những loại cây trồng mang lại nguồn thu nhập chính cho đồng bào dân tộc thiểu số ở Khánh Sơn. Nhưng vì người dân chỉ sử dụng giống chuối tại địa phương, chất lượng thấp nên gần đây nhiều diện tích chuối nhiễm sâu bệnh, giá bán giảm. Do đó, diện tích chuối trên địa bàn huyện đã giảm đáng kể. Điển hình như xã Ba Cụm Bắc, một trong những địa phương trồng nhiều chuối của huyện, diện tích đã giảm đến hơn 70%. Bà Mấu Thị Ngợ, cán bộ khuyến nông xã Ba Cụm Bắc cho biết: “Hiện nay, hầu hết diện tích chuối trên địa bàn xã đã bị thoái hóa, năng suất giảm, chất lượng không còn thơm ngon như trước nên đa số người dân đã phá bỏ cây chuối để trồng keo hoặc bắp”.

Chuyển sang giống cấy mô

Theo ông Nguyễn Ngọc Hiếu, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN-PTNT) huyện, thực hiện chủ trương của huyện về việc chuyển đổi cơ cấu giống cây trồng nhằm nâng cao năng suất, chất lượng nông sản tại địa phương, hiện nay, phòng đang triển khai thực hiện thí điểm việc sử dụng giống cấy mô sạch bệnh để thay thế một số giống cây trồng đã bị thoái hóa. Vừa qua, đơn vị đã cung cấp cây chuối mốc cấy mô cho một số hộ tại các xã, thị trấn trồng thử nghiệm, nếu đề tài thành công sẽ nhân rộng ra sản xuất đại trà trên địa bàn huyện nhằm giúp người dân nâng cao giá trị hàng hóa của cây chuối.

Bà Cao Thị An (thôn Dốc Trầu, xã Ba Cụm Bắc) cho biết: “Hơn một tháng trước, gia đình tôi được phòng NN-PTNT huyện cấp hỗ trợ 500 cây chuối mốc cấy mô để trồng thí điểm. Được sự hướng dẫn, giúp đỡ của cán bộ khuyến nông xã về kỹ thuật chăm sóc, hiện nay 5 sào chuối của gia đình tôi đang phát triển tốt, tỷ lệ cây sống đạt 100%”.

Được biết, thời gian qua, Phòng NN-PTNT huyện còn giao cho Trạm Khuyến nông huyện triển khai thực hiện mô hình cấy ghép chồi cà phê tại các xã, thị trấn. Đến nay, mô hình này đã phát huy hiệu quả khá tốt. Một số hộ gia đình đã áp dụng vào sản xuất. Phòng NN-PTNT huyện cũng đã tham mưu cho UBND huyện về việc chuyển sang trồng giống mía tím cấy mô, dần thay thế giống mía tại địa phương để cho năng suất, sản lượng cao hơn. Dự kiến, phòng sẽ đưa giống cấy mô trồng thí điểm vào năm 2016. Ngoài ra, theo kế hoạch trong thời gian tới, Trung tâm Ứng dụng tiến bộ Khoa học và Công nghệ tỉnh sẽ triển khai đề tài “Ứng dụng quy trình thâm canh cây cà phê kết hợp hệ thống tưới tiết kiệm phù hợp với điều kiện canh tác huyện Khánh Sơn” nhằm góp phần tăng tính cạnh tranh của hàng hóa nông sản Khánh Sơn trên thị trường.  

Theo Báo Khánh Hòa

Nguồn gốc

Giống dâu Đài Loan quả dài còn gọi là giống dâu quả siêu dài, được các nhà khoa học Đài Loan tuyển chọn trong quá trình lai tạo giống dâu quả thông thường với giống dâu quả dài dại, có tên tiếng Anh là Muberry, tên khoa học Morus macroura, thuộc chi dâu tằm (Morus), họ dâu tằm (Moracace) nguyên sản là vùng thung lũng độ cao 1.000 - 1.300 m của dãy Hymalaya hoặc rừng mưa nhiệt đới.

Cây dâu quả dài có thể ra quả ngay từ năm đầu, năm được mùa thì năng suất có thể đạt 100 kg quả trên 1 cây, mỗi chồi mới có 3 - 6 quả, bình quân quả đơn nặng 4,5 gram, dài 8 - 20 cm, đường kính 0,5 - 0,9 cm, khi chín màu đỏ hoặc đen tía, thịt quả có độ đường 22 độ.

Cây sai quả nhất 4 năm tuổi đạt 26 kg quả/cây, năng suất quả đạt trên 45 tấn/ha/năm, năng suất kỷ lục có thể đạt 70 tấn/ha/năm. Trong điều kiện tự nhiên có thể ra quả một năm 2 lần vào vụ xuân và vụ thu, là giống dâu quả năng suất đặc biệt cao và ổn định.

Quả dâu Đài Loan giàu chất dinh dưỡng. Hơn 2.000 năm trước đây quả dâu đã được xếp vào loại thực phẩm bổ dưỡng dành cho các vị Hoàng đế Trung Hoa. Cây dâu sinh trưởng trong môi trường tự nhiên trong sạch, không bị ô nhiễm nên gọi là loại quả sạch, thơm ngon.

Đặc biệt là dâu quả dài Đài Loan là giống dâu duy nhất không có vị chua, hàm lượng đường cao, ngọt lịm, hương vị tươi mát, dinh dưỡng phong phú, màu sắc đẹp, nên còn được gọi là “quả thánh trong dân gian”, vừa là thực phẩm bổ dưỡng, vừa có thể làm thuốc quý.

Sử dụng quả dâu Đài Loan để ăn tươi, làm mứt dâu, dâu khô, vang dâu… có tác dụng làm giảm mỡ máu, ngăn ngừa xơ cứng động mạch, làm đẹp da, chống lão hóa, tăng khả năng miễn dịch, kiềm chế u bướu, dưỡng huyết bổ âm… được giới y học đánh giá là “trái cây bảo vệ và tăng cường sức khỏe thế kỷ 21”.

Dâu quả dài có tính thích ứng rộng, có thể vừa trồng lấy lá, vừa lấy quả, quả to vị ngọt, không hạt, năng suất cao có thể đạt trên 30 tấn/ha/năm, năng suất lá cũng rất cao, đặc biệt lá vụ thu, năng suất trên 15 tấn/ha.

Cây dâu thẳng đứng, cành dài, nhiều cành nhánh. Trồng ở Quảng Đông (Trung Quốc) nảy chồi vào tháng 2, tháng 3 bật chồi, cuối tháng 4 bắt đầu có quả chín. Trồng ở Việt Nam tháng 3 đã có quả chín.

Kỹ thuật trồng

- Mật độ: Mật độ trồng khoảng 5.000 cây/ha (1,5 m x 1,2 m).

- Làm đất: Đất trồng dâu được cày bừa kỹ rồi rạch hàng sâu 50 cm, bón lót mỗi cây 10 kg phân chuồng và phân lân.

- Chăm sóc: Vào đầu xuân trước khi nảy chồi thì cắt bằng các cành chỉ để 15 - 20 cm. Vào vụ xuân năm thứ 2 thì mỗi cây chỉ để 3 - 4 cành khỏe dưới gốc cắt cành chỉ để dài 15 - 20 cm. Đến năm thứ 3 sau khi kết thúc thu hái quả thì cắt toàn bộ cành ở phía gốc để cây mọc mầm mới, tỉa hết những cành nhỏ, cành yếu, tập trung dinh dưỡng cho cành chính.

Mỗi năm bón thúc 2 - 3 lần. Lần thứ nhất bón 15 tấn phân chuồng hoai cho 1 ha. Vào vụ thu đông ở thời kỳ ra hoa kết quả (từ tháng 2 đến tháng 3) thì bón khoảng 500 kg phân chuồng, 150 kg kali và ở nơi có điều kiện bón thêm phân trên lá KH2PO4 nồng độ 0,3% phun 10 ngày 1 lần.

Vào sau lúc tỉa cây (mùa hè) lại bón thêm 25 tấn phân chuồng + 450 kg ure + 600 kg supe lân trên 1 ha. Vào cuối mùa hè (tháng 7) bón thêm 300 kg phân phức hợp, vào cuối tháng 8 lại bón thêm 250 kg phân phức hợp, đến vụ thu đông bón thêm mỗi ha 30 tấn phân chuồng.

Viện Nghiên cứu & phát triển công nghệ nông lâm nghiệp Thành Tây đã trồng thử 2 giống dâu quả tròn và quả dài vào tháng 4/2013 tại huyện Lương Sơn, tỉnh Hòa Bình. Đến tháng 3/2014 đã có quả. Viện đã phân tích thành phần dinh dưỡng của 2 loại quả này như sau:

Cây móng lưng rồng còn gọi là Thạch bá chi, cây chân vịt, Vạn niên tùng, Hoàng dương thảo, Hồi sinh thảo, Trường sinh thảo, Cải tử hoàn thảo, Linh chi thảo…, có tên khoa học Selaginella Tamariscina...

Cây móng lưng rồng là cây thảo, mọc ở đất trong rừng râm mát, rễ phụ bám chắc vào các phiến đá. Sống lâu năm, cao 10-30cm. Thân đứng hoặc nằm, tròn, màu cánh gián, phân nhánh theo lối rẽ đôi. Rễ phụ từ gốc tỏa các nhánh đâm xuống đất. Lá nhiều, nhỏ, có lưỡi nhỏ. Có hai loại lá, lá ở mặt phẳng dưới thì mọc đối, trải ra hai bên, lá ở mặt phẳng trên thì hướng về phía trước.

Theo Đông y, cây móng lưng rồng có vị hơi đắng, không mùi, tính lạnh và sáp, không độc. Dùng móng lưng rồng tươi có tác dụng tan huyết. Dùng khô sao đen có tác dụng cầm máu, do đó được dùng để điều trị tiểu tiện ra máu, trĩ ngoại, đại tiện có máu tươi, phụ nữ kinh nguyệt kéo dài, chữa bỏng.

Lá hình trứng, đầu nhọn, mép lá có răng cưa thưa. Thu hái toàn cây rồi cắt bỏ rễ, có thể dùng cây khô hoặc tươi đều được. Ngày dùng 20-30g cả lá và rễ khô dưới dạng thuốc sắc uống trong ngày. Dùng ngoài dưới dạng sao giòn, tán bột rắc lên vết thương.

Đặc biệt, móng lưng rồng khô còn điều trị tốt bệnh viêm gan, vàng da vàng mắt, tắc mật, hủy hoại tế bào gan, tiểu tiện vàng sánh.

Sau đây là một số tác dụng của cây móng lưng rồng:

 - Chữa ho ra máu, nôn ra máu, đái ra máu, đi ngoài phân đen, kinh nguyệt quá nhiều: Móng lưng rồng 30g, Long nha thảo 25g. Sắc uống, ngày một thang

- Chữa nhức mỏi toàn thân, viêm khớp xương bả vai, đau dây thần kinh tọa, viêm xoang, thoái hóa cột sống: Dùng 30g cây móng lưng rồng sao thơm rồi hãm nước sôi uống thay trà, thời gian dùng có thể kéo dài hàng tháng.

- Chữa viêm gan cấp tính: Móng lưng rồng 30g; Mộc thông, Ngưu tất mỗi vị 20g. Sắc uống trong ngày.

- Chữa bỏng lửa: Móng lưng rồng sao thơm, tán bột trộn với lòng trắng trứng gà, đắp lên nơi bỏng, sau 2-3 giờ thay một lần.

- Chữa váng đầu, hoa mắt, vàng da: Toàn cây móng lưng rồng 30g sắc với 500ml nước, chia 2 lần uống trong ngày.

- Chữa trĩ xuất huyết: Móng lưng rồng 15g, nấu sôi, chắt lấy nước uống trong ngày thay trà.

Kiêng kỵ: Phụ nữ có thai không được dùng.

(Theo nongnghiep.vn)