Móng Bò

Móng bò là tên rất chung, được dùng để chỉ nhiều loài thuộc chi Bauhinia , phân họ Vang (Caesalpinoideae), họ Đậu (Fabaceae). Chi này tập hợp cả 3 dạng sống: cây gỗ, cây bụi và cây leo với số lượng loài lớn, chỉ riêng ở Việt Nam thôi cũng đã có trên 40 loài.

Hiện có 2 loài dạng cây gỗ là móng bò tím, móng bò sọc; 1 loài cây bụi là móng bò trắng và 1 loài dây leo là móng bò hoa phựợng.

- Cây móng bò tím còn được gọi là móng bò đỏ hay cây hoàng hậu, tên khoa học là Bauhinia purpurea.

- Cây móng bò sọc còn được gọi là cây hoa ban, tên khoa học là Bauhinia variegata.

Cả hai loài này đều có chung nhiều tên tiếng Anh là Purple bauhinia, Butterfly-tree, Orchid-tree, Camel’s foot tree…

Một trong những loài cây trong hệ thống cây xanh đô thị được nhiều người chú ý do có hình thái lá lạ mắt, lại vừa cho hoa đẹp, đó là cây móng bò. Do lá của loài cây phân làm 2 thùy, trông giống móng chân bò nên ai đó đã dùng cái tên tượng hình “cây móng bò” giúp chúng ta dễ nhận dạng. Với cách nhìn nhận này, cây móng bò cũng có tên tiếng Anh là Camel’s foot (bàn chân lạc đà).


Thật ra, để phân biệt hai loài móng bò tím và móng bò sọc là không khó, nhưng cũng không đơn giản. Nếu chúng ta chỉ nhìn một cách tổng quát về dạng lá và màu sắc hoa thì nhầm lẫn là chuyện khó tránh khỏi. Để có thể phân biệt hai loài này, chúng ta cần chú ý:

1. Xét về hình thái lá, trong khi móng bò tím chỉ có 9 – 11 gân bên thì móng bò sọc có đến 11 – 13 gân bên. Cuống lá móng bò tím dài đến 4,0 cm, trong khi của móng bò sọc chỉ đạt 2,5 cm.

2. Xét về hoa thì móng bò tím chỉ có 3 – 4 nhị (vì vậy còn có tên khoa học Bauhinia triandra), trong khi đó móng bò sọc có đến 5 – 6 nhị. Màu hoa móng bò tím ít thay đổi, chủ yếu là màu tím và tím phớt hồng, trong khi đó màu hoa móng bò sọc biến động từ trắng, trắng hồng, hồng tím, tím… và cánh hoa thường xuất hiện những đường sọc rất rõ nét. Do biến màu như thế nên trong tên khoa học của loài cây móng bò sọc có từ “variegata“.  

Comments