 Tên khoa học: Juniperus squamata Tên Khác: Tùng Bút Đã từ bao đời nay, xuất phát từ chữ “tùng thuộc 松属” của Trung Quốc để chỉ các loài thông, người Việt chúng ta thường dùng chữ “tùng” để gọi tên cho hàng loạt cây hạt trần khiến cho việc tiếp cận một loài tùng cụ thể nào đó gặp khó khăn. Có thể đơn cử một loạt loài cây mang tên tùng có ở Việt Nam như Xích tùng (Thông đỏ) thuộc họ Thanh tùng, Mã vĩ tùng, Vương tùng thuộc họ Thông, Bạch tùng (Thông lông gà) thuộc họ Kim giao, Hồng tùng (Tùng bạch Mã), Thủy tùng, Bạch đầu tùng, Bút tùng thuộc họ Hoàng đàn… Trong số đó, Hồng tùng, Bạch đầu
tùng và Bút tùng là những loài thường được trồng làm cây cảnh ở nhiều nơi. Như
vậy, khi người chơi cây cảnh phát thông tin “cần mua một số cây tùng” sẽ rất
khó có được cây mong muốn. Trong khuôn khổ bài viết này, chúng tôi xin giới
thiệu cùng độc giả loài Bút Tùng (Tùng Tháp). Bút tùng là loài tùng được người Việt đặt tên theo hình thái vòm tán (vòm tán trông giống như ngòi bút lông), nó còn được gọi là Tùng xà, Ngọc tùng. Cây có nguồn gốc ở vùng núi cao 1400-2300 m thuộc các nước Trung Quốc, Nhật Bản, Đài Loan, Hàn Quốc, Myanmar và Nga. Hiện nay cây Tùng Tháp được trồng làm cây cảnh rộng rãi ở nhiều nơi trên thế giới như Băc Mỹ, Châu Âu. Ở Việt Nam, cây cũng được nhập trồng khá phổ biến từ lâu trong sân vườn các biệt thự, lăng tẩm, đền đài. Gần đây, nó còn được đưa trồng ở các nơi công cộng như công viên, điểm xanh, đài liệt sĩ, khu văn hóa, các dải phân cách đường lộ… Một số nước trên thế giới gọi cây Tùng Tháp với nhiều tên khác nhau như Viên bách (Trung Quốc), Long bách (Đài Loan), Ibuki, Byakushin (Nhật Bản), Chinese junipeur (nhiều nước khác)… và tên khoa học của nó là Juniperus chinensis thuộc họ Hoàng đàn (Cupressaceae).  Cây Tùng Tháp có dạng sống kiểu thân cây bụi hoặc cây thường xanh, ở
những vùng nguyên sản, cây có thể cao đến 25 m, đường kính thân 60 cm; vỏ nâu
xám hoặc nâu đỏ, xù xì, nứt dọc thành những đường ngoằn ngoèo; cành thẳng hoặc
hơi cong, mọc chếch hướng đỉnh tạo thành một vòm tán trông giống ngòi bút lông;
mang 2 kiểu lá: hình vảy và hình kim ngắn, mọc thẳng góc hình chữ thập hoặc
vòng xoắn 3, thưa dần. Cây đơn tính khác gốc, ít khi cùng gốc; nón hình kim tự
tháp. Hạt hình trứng nhỏ 3-6 x 2-5 mm, hơi dẹt, đỉnh tù, có hốc chứa nhựa. Cây Tùng Tháp thích ánh sáng toàn phần, thời gian chiếu sáng và cường độ chiếu sáng cao trong điều kiện đất ẩm,mát và đủ dưỡng chất sẽ giúp cây cây sinh trưởng phát triển rất khỏe. Cây có thể sống được trên đất kiềm hoặc axit, chịu nhiệt độ cao và chịu được hạn dài ngày, nhưng không chịu úng. Tuy thế, đối với những cây mới trồng năm đầu tiên cần được tưới đủ ẩm và thường xuyên. Cây Tùng Tháp là cây dễ trồng thường được nhân giống bằng cách giâm hom rễ hoặc gieo hạt, nhưng cần chú ý hạt khó bảo quản, dễ mất sức nảy mầm.Thông thường cây được chọn trồng làm cảnh để tôn tạo cảnh quan sân vườn, tạo đường viền hay các cụm xanh, đồng thời cũng được dùng làm vật liệu để tạo cây Bon sai Dịch chiết từ lõi thân của cây tùng tháp có chứa nhiều dược chất có giá trị trong y học như quercetin, naringenin, taxifolin, aromadendrin và isoquercitrin. |
|
|